Vandaag op 26 oktober wordt een halve finale gespeeld tussen Engeland en Nieuw Zeeland in het rugby.. Op bovenstaande foto zijn de Engelsen te zien.. Zouden ze te vroeg juichen? We zullen het zien vandaag! Ik ga er ieder geval voor zitten omdat ik een enorme passie heb voor deze mooie respectvolle en gedisciplineerde teamsport. In dit artikel schrijf ik over vieren van kleine en grote overwinningen en stapjes en de voordelen hiervan in je werk en leven.
Wat kan vieren toch mooi en krachtig zijn. Groot of kleine overwinningen of stapjes. Ik weet dat het werkt en raad dan ook iedereen aan om meer te vieren in leven en werk! Waarom? Hieronder beschrijf ik vanuit mijn persoonlijke ervaring, kennis en vanuit de positieve psychologie hoe het (voor jou en/of je team) kan werken!
Vieren in de sport, heel normaal!
In de sport zie je vaak dat goede inzet en 'wedstrijden' winnen wordt gevierd. En al zeker in mijn rugby verleden op het hoogste niveau van Nederland, vierden we er op los! Iedere thuiswedstrijd was het sowieso een feestje. Niet alleen omdat we veel wonnen met het eerste en tweede team in de periode 2002-2009, maar ook omdat we er een gewoonte van hadden gemaakt om de inzet, harde werk en behalen van doelen te belonen. De Castricumse rugbyclub was destijds 5 x landskampioen 2003-2004-2005-2006-2007 en won vele andere titels en toernooien. Vandaag de dag wint deze mooie club nog steeds veel titels en strijden ze wederom voor de landstitel! Beter gezegd zijn het rituelen die kracht, plezier, trots en verbinding brengen. Dit deden wij soms in teamverband in de kleedkamer maar zeker ook in het clubhuis samen met onze supporters en fans. Dit fenomeen vind nog steeds plaats bij thuiswedstrijden (en ook wel uitwedstrijden) van de senioren. Soms ook door middel van thema kleding die je dient te dragen na de wedstrijd. Plezier, uit je comfortzone en toch een eenheid vormen zijn belangrijke kenmerken van sterke teams.
Effect van belonen van jezelf of anderen
Belonen van positief gedrag bij personen of teams creëert een opwaartse spiraal. We staan even stil en vieren dit vaak gezamenlijk. Hoe groter de regelmaat van dit ritueel, hoe groter het effect op je positieve 'state of mind'! We verlangen er naar en kijken er weer naar uit! Verderop ga ik hier dieper op in.
Organisaties en teams vandaag de dag
Toch zie ik om mij heen in organisaties, (sport) teams en individuen niet altijd dat er gevierd wordt wanneer we weer iets hebben bereikt, hoe klein ook. Soms weten we niet beter en soms zit onze nuchtere overtuiging ook in de weg zoals: "Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg"! Of we denken dat het niet belangrijk genoeg is. Ook hoor en ik zie ik in mijn coaching en training met individuen dat we nog niet altijd geleerd hebben om trots te zijn op onszelf en onze prestaties. Trots zijn op anderen is vaak niet het probleem. Een dankbare en reflecterende houding op waar je staat en hoe je daar stap voor stap gekomen bent is dan ook van belang voor individuen en teams als je meer bewust voldoening wilt ervaren om te blijven groeien.
Geluksstofjes cocktail explosie
Als we kijken naar wat er gebeurt bij (samen) vieren, dan gebeurt er ook wat op 'geluksstofjes niveau' in het menselijk lichaam. Dan hebben we het over hormonen en neurotransmitters. Bij een overwinning/scoren of raken van een doel in wat voor context dan ook, nemen we vaak een winnaarshouding aan met armen in de lucht. Op zo'n moment maken we testosteron aan (gevoel van beheersing/competentie/kracht en zelfvertrouwen). Maar ook de geluksstofjes zoals dopamine (het geluksgevoel van iets behaald/gescoord te hebben), serotonine (het geluksgevoel dat je trots bent op jezelf en/of anderen) en oxytocine (het stofje wat vrij komt bij verbinding/goed gesprek/fysiek contact zoals een hand,schouderklopje of omhelzing). En 'last but not least' is er ook nog wel eens een geluksstofje genaamd endorfine die om de hoek komt kijken. Deze komt(vlak) na het voltooien van een zware mentale of fysieke taak! (geeft een geluksgevoel en werkt pijnstillend). Kortom een cocktail voor flow en euforie!
Betekenis van vieren?
Wat betekent eigenlijk 'iets vieren'? Ik denk daar het volgende over. Vieren kan op verschillende manieren. Klein of groots, met krachtige woorden, iemand persoonlijk in de spotlight te zetten, jezelf te trakteren op iets leuks/lekkers, een drankje (met zijn allen) of een (thema) feestje! Vieren van resultaten of van vrijheid of gewoon het leven vieren op een mooie dag op het terras en even genieten (liefst samen met mensen die je dierbaar zijn). Thema's die bij vieren komen kijken: samen verenigen met anderen, betekenis geven aan iets wat je hebt behaald. Trots, hard werk, liefde, bewustwording, verankeren van een mooie herinnering, genieten, los gaan, feesten, het moment van jou (met anderen) om stil te staan bij wat is en wat is behaald en hoe iets verloopt en waar dit toe leidt.
Progressie en momentum
Waar het om gaat bij het vieren van 'vooruitgang' op persoonlijk of professioneel vlak, is het bewust stil staan en hiervan genieten bij wat je (al) hebt bereikt. Dit geeft betekenis en dit creëert progressie. Het ervaren van progressie, door het te zien en te voelen, maakt dat je in het proces richting het behalen van persoonlijke en professionele doelstellingen door blijft gaan. Progressie motiveert en maakt dat je dus door gaat waar anderen misschien stoppen. Mensen die een overmatige focus hebben op met name het einddoel en resultaat, haken sneller af en falen. Het gevolg is dat er zelfs faalangst ontstaat en men voorzichtiger wordt in doelen stellen. Progressie staat dus voor betekenisvolle vooruitgang. Dit is wat steeds meer mensen, teams en organisaties omarmen. Het betekent een continue golf van beweging en verbetering. Ook wel momentum genoemd. Momentum omschrijf ik als een energie en een gevoel van verlangen om je acties en doelen te blijven nastreven en waarbij je tegelijkertijd je gelukkig en succesvol bent in je handelen. Actie op actie lukt in het proces. Het zijn steeds grotere domino stenen die omvallen. Je hebt vaart en veel zelfvertrouwen. In werkelijkheid is het voornamelijk een cocktail van een verhoogde dopamine-serotonine-spiegel. Het voordeel hiervan is dat je doelgerichter bent, creatiever, het leren gaat je makkelijker af, je hebt meer energie en je voelt je goed. Een recept voor groei dus! Het neigt zelfs richting een 'flow-experience', waarbij je optimale prestaties behaald en het allemaal vanzelf lijkt te gaan. In de sportwereld zeggen ook wel dat we 'in the zone' zitten. Hoe zit het met jouw momentum? Jouw voorwaartse energie?
Belang van vieren in deze tijd
Vieren en progressie gaan hand in hand. Zeker in deze drukke snelle maatschappij waar we steeds meer keuze(stress) hebben en meer/beter/best willen. We jagen door en plannen ons leven ram vol. Hierdoor vergeten we vaak stil te staan bij wat nog meer belangrijk is. Voldoening halen onder andere uit genieten van de momenten dat het goed gaat. Genieten doe je in het moment, genieten doe je alleen of samen. Vieren=genieten=voldoening= vooruitgang.
Creëer een systeem!
Wat ik doe in mijn eigen leven en in mijn werk met coachees, teams en wat ik verkondig als spreker is het creëren van een systeem waarin verschillende elementen terug komen zoals reflectie op wat goed gaat, waar je dankbaar voor bent, een stuk waardering voor elkaars diensten en prestaties en waar ruimte is om trots momenten met elkaar te delen! Vieren doe je dan eigenlijk ook al. Vieren kun je na het benoemen in zo'n gesprek ook altijd er nog aan vastplakken. Sommige mensen en teams zorgen al voor iets leuks in het vooruitzicht wat iedereen weet waar je naar toe werkt, in wat voor vorm dan ook.(Bij voorkeur zo min mogelijk financiële beloningen) Soms is juist leuk om met een verrassing aan te komen! Waardering, dankbaarheid en trots zijn dan ook op deze manier dicht verweven met vieren. Het zorgt immers voor betekenisvolle vooruitgang.
